Month: September 2023

Ջրածին – H

Երկաթ – Fe
Արծաթ – Ag
Ածխածին – C
Ազոթ – N
Թթվածին – O
Պղինձ – Cu
Վոսկի – Au
Քլոր – Cl
Ֆոսֆոր – P
Ջուր-H2O

Մենք այսօր գնացինք կենտրոնական բանկ և Անգլիական այգի, խոսեցինք փողի մասին, թե հնում ինչպես էին գնում որևե բան։ Շատ հին ժամանակներում, երբ մարդիկ չունեին փող, նրանք ապրանքափոխանակություն էին անում։ Հետո, որ նրանք չուն էին փող նրանք աշխատում էին աղ։ Հայաստանը չուներ դրամ, այդ պատճառով նրանք օգտագործում էին ռուսական ռուբլիներ։ Հետո ստեղծվեց դրամը։ Դրամ բառը առաջացել է դրախմ բառից։ Ամենաառաջին մետաղադրամը գտնվում էր Լիդիա անունով պետությունում՝ քրիստոնեությունից առաջ 7-րդ դարում։ Իրենք Պակտոլուս անունով մի գետ են ունեցել, որից լվացել են բնաձույլ, ոսկի, արծաթ համախառնույթից ստացել են կտորներ, որոնց անունն էր էլեկտրոն։ Առաջին հայկական դրամը ստեղծվել է 1993 թ․-ին։

Նաև նա ասաց և ցույց տվեց հին և նոր թղթադրամները։ Մենք նաև տեսանք, թե ինչպես են տպվում թղթադրամները։Այստեղ պատկերված է, թե ինչ փուլերով է անցնում թղթադրամը և ստանում իր վերջնական տեսքը։Մենք իմացանք, որ դրամի, եվրոի, դոլարի և ռուբլիի փոխարժեքները կարող են փոփոխվել և դա վերահսկվում է Կենտրոնական բանկի կողմից։ Այժմ կազմենք խնդիրներ։
Սեպտեմբերի 28-ի տվյալներով 1 դոլարի արքը 353 դրամ է իսկ վաճառքը 399 դրամ։

3000000, 3685, 428883, 2560, 785555554  թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 5-ի։
3000000, 3685, 2560։

1. 2052, 12557, 1470, 256403  թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 2-ի։
   2052, 1470։
2. 10000000, 25008, 15760, 154062  թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 10-ի։
   10000000,15760։
3. 10006, 400005, 100, 1224,  400004  թվերից  առանձնացրեք  նրանք, որոնք  բաժանվում են 3-ի։
   400005, 1224։
4. 3033, 12004, 1972, 829, 1020006  թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 9-ի։
   3033, 1020006։
5. 220000, 1004, 1051, 2000924, 5011062 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 4-ի։
   220000, 1004, 2000924։
6. Օգտագործելով բաշխական օրնեքը ՝ հաշվե՛ք առավել հարմար եղանակով․

106‧78-106‧48

14‧28+14‧42

104·25+104·35+104·40

18·15+18·25+18·40

8. Օգտագործելով բաժանման հատկությունները՝ հաշվե՛ք առավել հարմար եղանակով․

(50250+4500):50

(490·224):70

9.Հաշվեք արտահայտության արժեքը կիրառելով բաշխական օրնեքը․

60‧(12+38)

40‧(64+38)

10.Աստղանիշը փոխարինիր թվանշաններով այնպես, որ ստացված թիվը բաժանվի 3-ի․

 3000048

11. Աստղանիշը փոխարինիր թվանշաններով այնպես, որ ստացված թիվը բաժանվի 9-ի․

40261

12.Հաշվիր գումարը՝ գումարումը փոխարինելով
բազմապատկումով՝
37+37+37+37+37+37+37
105+105+105+105+105+105+105

13. Կիրառելով գումարման տեղափոխական օրենքը հաշվել առավել հարմար եղանակով՝

7780+254+200+20

14. Կիրառելով գումարման զուգորդական օրենքը հաշվել առավել հարմար եղանակով՝
289+60+40

15. Կիրառելով բազմապատկման տեղափոխական և զուգորդական օրենքները հաշվել առավել հարմար եղանակով՝

11‧2‧30‧50

Մաթեմատիկական ֆլեշմոբի խնդիր․

16. Արմենը ամառային արձակուրդների առաջին շաբաթը կարդաց 120 էջանոց գրքի 3/5 մասը։ Որքա՞ն է կարդացած էջերի քանակի ու չկարդացած էջերի քանակի տարբերությունը։

120*3:5=72

120*2:5=48

72-48=24

17. Լրացուցիչ՝ Սմբատ Գոգինյանի և Նարինե Ռավոևայի 5-րդ դասարանի մաթեմատիկա դասագրքից՝ էջ 14, առաջադրանքներ՝ 17, 18, 19, 20 համարները:

Купил папа Ирочке попугая. Научила Ирочка его мяукать, лаять, говорить „Здравствуйте, ребята!” и захотела показать его своим одноклассникам. Решила она пойти с попугаем в школу, а бабушка к ней с просьбой:
– Сходи, пожалуйста, в магазин.
– Вот ещё! – ответила Ирочка. – Мне некогда! Отстань!
Она всегда так говорила, когда бабушка просила её что-нибудь сделать. Отнесла Ирочка попугая в школу. Окружили её одноклассники.

– Поздоровайся с ребятами, Чико!
А попугай вместо „Здравствуйте, ребята!” говорит:
– Отстань!
Ребята удивились, а Ирочка покраснела, но тут же спросила снова попугая:
– А как кошка мяукает? Помяукай, Чико!
Попугай посмотрел на Ирочку и в ответ:
– Вот ещё!
– А как собачка лает? – чуть не плача, спросила Ирочка.
– Мне некогда! – прокричал попугай.
Ребята засмеялись, а Ирочка рассердилась.
– Вот противный! Ничего говорить не хочет.
– Как не хочет? – не согласились ребята. – Он нам очень многое рассказал. Молодец, Чико!

Согласитесь или возразите. Найдите в тексте отрывки, подтверждающие ваши слова.

1. Ирочка учила попугая разговаривать, но он ничему не научился. Нет

2. Ирочка рассердилась на попугая, потому что он забыл всё, чему она его научила Нет.

3. Попугай о многом рассказал ребятам. Да

Разделите текст на части в соответствии с планом. Дополните недостающие части плана.
1. Чему научила Ирочка попугая?
2. О чём попросила бабушка Ирочку?
3. Что сделала Ирочка с Чико?
4. Что сказали друзья Ирочке?

Ответьте на вопросы:

1. Чему научила Ирочка попугая?
   Научила разговаривать и мяукать.
2. О чем попросила бабушка?
   Пойти в магазин.
3. Куда отнесла Ирочка попугая?
   В школу.
4. Почему ребята удивились?
   Потому что попугай рассказал им всё.
5. Что поняли ребята?
   Что Ира ничего не учила попугая.

Прочитайте предложения. Обратите внимание на то, как нужно задавать вопросы к выделенным словам.
1. Девочка помогает маме. – Кто помогает маме? Что делает девочка?
2. Ребята играют во дворе. – Кто играет во дворе? Что делают ребята?
3. Тетрадь лежит на столе. – Что лежит на столе? 4. Книги лежат на на парте? – Что лежит на парте?

5-րդ դասարան

18 սեպտեմբերի

Երկուշաբթի

Գործնական քերականություն 5 փաթեթից կատարի՛ր 23 և 24-րդ առաջադրանքները։

23. Տրված բառերի մեջ մտնող հնչյունները գրի՛ր (փակագծում տրված Է, թե քանի՞ հնչյուն կա):

 Օրինակ՝

ասեղ (4) — ա, ս, ե, ղ:

Արմատ(5)-ա,ր,մ,ա,տ։
երերալ(7)-յ,ե,րե,ր,ա,լ։
երազ(5)-յ,ե,ր,ա,զ։
որոտ(5)-վ,ո,ր,ո,տ։
տերև(5)-տ,ե,ր,է,վ։
որոշում(7)-վ,ո,ր,ո,շ,ու,մ։
երևելի(8)-յ,ե,ր,ե,վ,ե,լ,ի։

24.Հաշվի´ր, թե տրված բառերի  մեջ քանի՞ տառ, քանի՞ հնչյուն կա:

Օրինակ՝

եղևնի — 5 տառ, 7 հնչյուն:

Երիտասարդ, ոլոռ, ողնաշար, հրշեջ, գրքույկ, բարև, կարևոր, բաճկոն, ոտք, երամ:

Երիտասարդ-9 տառ,10 հնչյուն։

Ոլոռ-4 տառ, 5 հնչյուն։

Ողնաշար-7 տառ, 8 հնչյուն։

Հրշեջ-5տառ, 5 հնչյուն։

Գրքույկ-6 տառ, 6 հնչյուն։

Բարև-4 տառ 5 հնչյուն։

Կարևոր- 6 տառ, 7 հնչյուն։

Բաճկոն-6 տառ, 6 հնչյուն։

Ոտք-3 տառ, 4 հնչյուն։

Երամ-4 տառ, 5 հնչյուն։

Գրի՛ր բառեր, որոնց տառերի և հնչյունների քանակը համընկնում են։
Հրշեջ, արմատ, գրքույկ, բաճկոն։

Ո՞ր շարքերում են բառերը դասավորված այբբենական կարգով։

1. այգաբաց, այգեբաց, այգեգործ, այգեգործություն, այգեպան

2. բախտ, բախտավոր, բակ, բաղադրիչ, բաղաձայն

3. թավիշ, թատերագետ, թարգմանել, թարթիչ, թիթեռ

4. լավատես, լավորակ, լեգենդ, լեռնային, լեռնալիճ

5. երանգ, երանելի, երաշխիք, երաշտ, երգ

Նայենք մեր շուրջը և կտեսնենք բազմաթիվ իրեր՝ աթոռ, սեղան, գիրք, մատիտ, խնձոր, բաժակ, համակարգիչ, ավտոմեքենա, ծառ, ջրի կա­թիլ և այլն: Այդ բոլորը մարմիններ են: Մարմիններ են նաև Երկիր մոլորակը, գիշերային երկնքում փայլա­տակող աստղերը, մեզ ջերմացնող Արեգակը, կենդա­նիները, բույսերը: Համեմատելով մարմինները՝ կարե­լի է պարզել դրանց միջև եղած նմանություններն ու տարբերությունները:

Բոլոր մարմինները կազմված կամ պատրաստված են նյութերից:

Նյութերը բազմաթիվ են: Դրանք տարբերվում են համով, հոտով, վիճակով, գույնով, այրվելու, ջրում լուծվելու և այլ հատկություններով:

Երկաթը, ոսկին, պղինձը, թուղթը, ջուրը, ապա­կին, ռետինը նյութեր են: Իսկ ահա մեխը, մատանին, գավաթը, տետրը, բաժակը, աթոռը, գնդակը, սառույցը մարմիններ են, որոնք պատրաստ­ված կամ կազմված են վերը նշված կամ այլ նյութերից: Այն թեթև գազը, որով լցված են օդում ճախրող փուչիկները, նույնպես նյութ է: Ինքը՝ փուչիկը, պատ­րաստված է մեկ այլ նյութից՝ ռետինից: Ռետինից պատրաստում են նաև ավտոդողեր և այլ իրեր:

Միևնույն նյութից կարելի է պատրաստել։ Այսպես՝ երկաթից պատրաստում են մեխ, մուրճ, կացին, ապակուց՝ բաժակ, փորձանոթ, ալյումինից՝ հաղորդալար, սպասք, աթոռ, սեղան, փայտից՝ աթոռ, նստարան, գրատախտակ և այլն։

Կարելի է նաև նույն տեսակի առարկաներ պատ­րաստել տարբեր նյութերից։ Օրինակ՝ քանոն կարելի է պատրաստել փայտից, երկաթից, ալյումինից և այլ նյութերից։

Մարմինը կարող է պատրաստված կամ կազմված լի­նել ինչպես մեկ, այնպես էլ մի քանի նյութերից:

Նյութերը սովորաբար լինում են օրգանական և անօրգանական։

Օրգանական նյութերը կենդանի օրգանիզմնե­րի կազմության մեջ մտնող կամ դրանցից ստացվող նյութերն են: Օրինակ՝ բուսական յուղը, կենդանական ճարպերը, շաքարը և այլն։ Օրգանական նյութեր ստա­նում ենք նաև արհեստական ճանապարհով: Օրինակ՝ դեղանյութերը, ներկանյութերը և այլն։ Արհեստական օրգանական նյութերի օգտագոր­ծումը հնարավորություն է տալիս խնայելու որոշ նյու­թերի բնական պաշարները։ Օրինակ՝ ճկազանգվածից պատրաստված սեղանը փոխարինում է փայտե սեղա­նին, արհեստական մորթին՝ բնական մորթուն և այլն։

Մյուս բոլոր նյութերը, որոնք չունեն օրգանական ծա­գում, անօրգանական են: Օրինակ՝ օդը, ջուրը, քարը, ավազը, կավը, կերակրի աղը, ոսկին, երկաթը և այլն։

1. Աղուսակում լրացրեք տանը, դպրոցում, բակում հանդիպող ձեզ ծանոթ մարմինները և նյութերը՝

Մարմիններ	Նյութեր
աթոռ, սեղան, գիրք, մատիտ, խնձոր, բաժակ, համակարգիչ, ավտոմեքենա, ծառ, ջրի կա­թիլ, գրիչ, ուսապարկ, նստարան, և այն	երկաթ, ոսկի, պղինձ, թուղթ, ջուր, ապա­կի, ռետին, ճկազանգված և այն

2. Թվարկեք քանի նյութից կարելի է պատրաստել բաժակը:

Ապակուց, երկաթից, քարից:

3. Թվարկեք տանը, դպրոցում, բակում հանդիպող գործիքներ, որոնցով չափումներ են կատարում:

Քանոն, մետր, ջերմաչափ, կշեռք:

С удовольствием расскажу о своей семье. Мне с семьёй повезло. У меня прекрасные родители. Заботливые, добрые, всегда помогут советом, если попросишь. Отец мой по профессии инженер, он любит технику и всё свободное время проводит в мастерской, которую устроил в гараже. Мама у меня детский врач. Она работает в детской больнице. Очень любит работу и переживает за больных детей. Она отличная хозяйка и прекрасно готовит. У меня два брата. Старший брат, Сергей, – студент, будущий учитель математики. Ему 19 лет. Младший, Виктор, учится в седьмом классе. Ему 12 лет. Младшая сестра, Нина, учится во втором классе. Ей 7 лет. Она очень любит животных. Седьмой член нашей семьи – это наша собака Джек. Он очень весёлый и преданный пёс. Мы все его очень любим. У нас много родственников и друзей, поэтому в доме часто бывают гости. Мы любим принимать гостей. У нас есть семейные традиции и правила:

Когда кому-нибудь плохо, постарайся помочь ему.

Не жди, пока тебя попросят что-то сделать. Сделай сам!

На заботу отвечай заботой.

Задание 1. Есть ли у вас семейные  традиции и правила? Расскажите о них.

нет

Задание 2. Объясните значения этих слов на русском языке.
Образец: Дядя – это брат отца или матери.

дедушка –  это папа моего папы или мамы

            бабушка –это мама твоей мамы или папы
племянник – это сын брата или сестры   

племянница – это дочь твоего брата или сестры
двоюродный брат – это сын твоего тётя или дяды           

двоюродная сестра –это дочь твоей тёты или дяды

Ես իմ ամառվա մի մասը անցկացրել եմ Մեղրիում իմ եղբայրների և քույրերի հետ։Մենք այնտեղ՝ լողավազանում էինք լողում, խաղեր էինք խաղում և ես շատ ընկերներ ձեռք բերեցի։ Հետո եկա Երևան ես այնեղ լողում էի։ Ես այսեղ լողում էի և խաղում էի ընկերների հետ։Ես նայել եմ շատ մուլտֆիլմեր նրանք Ռուսերեն լեզվով էն։

Անուն ազգանուն-Սուրեն Իվանյան

Արևմտյան դպրոց 5.2 դասարան

Երկարօրյիա-օգտվում եմ

Երթուղի- 5

ընտռությամբ խումբ-