Month: November 2022

1. Գտիր  9-ի  կրկնապատիկը։

9×2=18

1. Գտիր  4-ի  եռապատիկը։ 

4×3=12

1. Գտիր   6-ի  քառապատիկը

6×4=24

1. Գտիր  15-ի  հնգապատիկը։    

15×5=75

1. Գտիր  12-ի  տասնապատիկը։   
2. 12×10= 120
3. Թվարկիր  11-ի  պատիկ մի  քանի թիվ,  որոնք փոքր են 70-ից։

11,22,33,44,55,66

1. Թվարկիր   4-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 4-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

4,8,12,16,20,

1. Գրեք  8-ի  պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 64-ից։

8,16,24,32

1. Գրեք  13-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 13-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

13,26,39

1. Թվարկիր 5-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 25-ից։

5,10,15,20,25,30

1. Թվարկիր  14-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 14-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

14,28,42

1. Թվարկիր 16-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 60-ից։

16,32,48

1. Թվարկիր  9-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 27-ից։

9,18,27,36

1. Գրեք  15-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 15-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

15,30,45,60

1. Ո՞րն է ամենափոքր եռանիշ թվի վեցապատիկը։

100×6=600

1. Ո՞րն է ամենամեծ  վեցանիշ թվի կրկնապատիկը։

999999×2=1 999 998

1. Ո՞րն է ամենափոքր  հնգանիշ թվի քառապատիկը։

10000×4=40000

1. Ո՞րն է ամենափոքր  երկնիշ թվի քառապատիկը:

10×4=40

Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։

Գրեք  20-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 20-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

20,40,60,80

Թվարկիր  25-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 25-ից։

25,50,75

1. Գտիր  7-ի  կրկնապատիկը։

7×2=14

1. Գտիր  6-ի  եռապատիկը։ 

6×3=18

1. Գտիր   8-ի  քառապատիկը։

8×4=32

1. Գտիր  10-ի  հնգապատիկը։    

10×5=50

1. Գտիր  4-ի  տասնապատիկը։  
2. 4×10=40  
3. Թվարկիր  2-ի  պատիկ մի  քանի թիվ,  որոնք փոքր են 20-ից։

2,4,6,8,10,12,14,16,18

1. Թվարկիր   3-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 3-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

3,6,9,12,15,18,21

1. Գրեք  6-ի  պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 54-ից։

6,12,18.24,30,36,42,48

1. Գրեք  8-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 8-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

8,16,24,32,40

1. Թվարկիր 7-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 30-ից։

7,14,21,28,35

1. Թվարկիր  9-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 9-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

9,18,27,36

1. Թվարկիր 10-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 70-ից։

10,20,30,40,50,60

1. Թվարկիր  12-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 24-ից։

12,24,36,48,60

1. Գրեք  13-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 13-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։

13,26,39,52

1. Ո՞րն է ամենափոքր երկնիշ թվի վեցապատիկը։

10×6=60

1. Ո՞րն է ամենամեծ  միանիշ թվի կրկնապատիկը։

9×2=18

1. Ո՞րն է ամենափոքր  եռանիշ թվի տասնապատիկը։

100×10=1000

1. Ո՞րն է ամենափոքր  քառանիշ թվի քառապատիկը:

1000×4=4000

Զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց կար:

Ջրաղացի դռան առջև, կանաչ ուռենու տակ, թիկն էր տվել ջրաղացպանը և չիբուխը գոհ ծխում. էր։ Կողքին նստել էր կինը, իսկ նրանց աչքերի առջև մի սիրուն մանուկ, նրանց երեխան, խաղ էր անում:

Մեղմիկ սոսափում էր ուռենին, և ջրաղացն անուշ մտմտալով, ասես հին օրերից մի հին հեքիաթ էր պատմում:

Ինչպես եղավ, մի օր այդ սիրուն մանուկը վազելով թիթեռնիկի հետևից, հեռացավ ջրաղացից, ընկավ մացառների մեջ, անցավ ձորակից ձորակ, կորցրեց ջրաղացի շավիղը ու գնաց, գնաց, հասավ մեծ ճանապարհին, նստեց եզերքին ու լաց եղավ:

Անցավ մի քարավան. մի ուղևոր տեսավ լացող մանուկին, խղճաց, վեր առավ և իր հետ տարավ:

Տարավ իր տունը, և որովհետև զավակ չուներ, որդեգրեց նրան:

Մանուկը մեծացավ, դարձավ մի շնորհալի երիտասարդ:

Ամենքը սիրում էին նրան և ուրախանում նրա վրա, բայց նա տխուր էր, միշտ տխուր:

Երբ երեկոները մենակ նստում էր իրենց շքեղ պատշգամբում, որի շուրջը բացվում էր պարտեզը հովասուն ծառերով և կարկաչուն շատրվաններով՝ նրա հոգին սլանում էր մի ուրիշ վայր, որ հեռավոր երազի պես մեկ երևում էր, մեկ չքանում…Երևում էր մի խեղճ ջրաղաց զմրուխտյա գետակի վրա, որ օր ու գիշեր մանկության պես սիրուն մի հին հեքիաթ էր պատմում, տեսնում էր երկու հարազատ դեմքեր՝ նստած կանաչ ուռենու տակ. մեկը մտքի մեջ ընկած չիբուխ է ծխում, մյուսը արցունքոտ աչքերով նայում է հեռուն:

-Ինչո՞ւ ես տխուր, իմ որդի, -ասում էր հարուստ հայրը նրան.-ի՞նչդ է պակաս, թե՞ սեր ունիս մի աղջկա, հայտնի՛ր, թե ինչ կա…

Եվ խնջույք էր սարքել բարի հայրը որդուն ուրախացնելու համար. դահլիճները լուսավորված էին ջահերով. նազելի աղջիկները պատել էին երտասարդի շուրջը, ասում էին ու ծիծաղում:

Եվ երիտասարդը մի օր զգույշ դուս ելավ դահլիճներից, անհայտացավ խավարի մեջ ու էլ չվերադարձավ:

Նա գնաց, շրջեց, թափառեց շատ ու շատ տեղեր, հարցուփորձ արավ և մի օր վերջալույսի շողերի տակ տեսավ զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց: Տեսավ՝ ջրաղացին կռնակը տվել է մի հին խրճիթ, որի բուխարիկից մարմանդ ծուխ է ելնում:

Մոտեցավ խրճիթին, կամացուկ նայեց լուսամուտից ներս. նստել էր մի ալևոր մարդ և մտախոհ չիբուխ էր ծխում. մի երերուն պառավ ցամաքած ձեռքերով սեղան էր փռում:

Երբ նրանք հացի նստան, պառավը վերցրեց մի կտոր հաց ու ասավ.

-Ա՛յս էլ որդուս բաժինը

–Ա՜յ կնիկ, այս քանի տարի է, միշտ էլ որդուս բաժինն ես պահում ու առավոտ անծանոթ անցորդներին տալիս…

Հե՜յ, մեր որդին էլ չի գա:

-Ա՜յ մարդ, Աստված գիտե, մեր որդին հիմի ո՞ր պատի տակ կուչ է եկել. ուրիշի մոր ձեռքին է նայում, կարող է այն մոր տղան էլ հեռու տեղ է, ու ես նրան իմ որդու բաժինն եմ տալիս. ի՞նչ իմանաս, կարող է նա էլ իմ որդուն իրենի բաժինն է տալիս…

Այդ միջոցին ներս ընկավ որդին, գրկեց մորն ու հորը, համբուրեց և լացեց:

-Ա՜, ա՜ , մեր որդին,- բացականչեցին ծերունիները և գրկներն առան իրենց կորած, կարոտած որդուն և լաց եղան:

Օջախի մեջ կարմիր կրակը ուրախ-ուրախ թևին է տալիս, պայծառ ու տաք ժպիտով լցնում է երջանիկ խրճիթը:

Ջրաղացը անուշ-անուշ մտմտալով, մանուկ օրերից մի հեքիաթ է պատմում՝ մանկության պես սիրուն , մանկության պես ոսկի…

Առաջադրանքներ

1. Պատմվածքից դո՛ւրս գրիր համեմատությունները։

մանկության պես սիրուն , մանկության պես ոսկի

1. Ընդգծված բառերը փոխարինի՛ր հոմանիշներով։

շավիղը – ճանապահր

մանուկին – երեխա

շքեղ – գեղեցիկ

չքանում – կորել

 հարուստ – մեծատուն

 վերջալույս – մայրամուտ

մարմանդ – մեղմ

1. Տրված արահայտությունները գրի՛ր մեկ բառով․ թևին տալ, ներս ընկնել, լաց լինել, թիկն տալ։

թևին տալ – թևին տալ

ներս ընկնել – մտնել

լաց լինել – լացել

թիկն տալ-թիկնել

-Ինչո՞ւ ես տխուր, իմ որդի, -ասում էր հարուստ հայրը նրան.-ի՞նչդ է պակաս, թե՞ սեր ունիս մի աղջկա, հայտնի՛ր, թե ինչ կա…

1. Տեքստից դուրս գրի՛ր  ուրիշի ուղղակի խոսք արտահայտող նախադասությունները։

-Ա՜, ա՜ , մեր որդին,- բացականչեցին ծերունիները և գրկներն առան իրենց կորած, կարոտած որդուն և լաց եղան:

-Ա՜յ մարդ, Աստված գիտե, մեր որդին հիմի ո՞ր պատի տակ կուչ է եկել. ուրիշի մոր ձեռքին է նայում, կարող է այն մոր տղան էլ հեռու տեղ է, ու ես նրան իմ որդու բաժինն եմ տալիս. ի՞նչ իմանաս, կարող է նա էլ իմ որդուն իրենի բաժինն է տալիս։

-Ա՛յս էլ որդուս բաժինը ։

-Ա՜յ կնիկ, այս քանի տարի է, միշտ էլ որդուս բաժինն ես պահում ու առավոտ անծանոթ անցորդներին տալիս…

1. Առանձնացնել բացականչական և հարցական նախադասությունները․ դիտարկի՛ր դրանց իմաստային տարբերությունները և կետադրությունը։

-Ա՜, ա՜ , մեր որդին,- բացականչեցին ծերունիները և գրկներն առան իրենց կորած, կարոտած որդուն և լաց եղան:

-Ա՜յ մարդ, Աստված գիտե, մեր որդին հիմի ո՞ր պատի տակ կուչ է եկել. ուրիշի մոր ձեռքին է նայում, կարող է այն մոր տղան էլ հեռու տեղ է, ու ես նրան իմ որդու բաժինն եմ տալիս. ի՞նչ իմանաս, կարող է նա էլ իմ որդուն իրենի բաժինն է տալիս…

Հե՜յ, մեր որդին էլ չի գա:

Ա՜յ կնիկ, այս քանի տարի է, միշտ էլ որդուս բաժինն ես պահում ու առավոտ անծանոթ անցորդներին տալիս…

-Ինչո՞ւ ես տխուր, իմ որդի, -ասում էր հարուստ հայրը նրան.-ի՞նչդ է պակաս, թե՞ սեր ունիս մի աղջկա, հայտնի՛ր, թե ինչ կա…

Բացականչական – կանչել

Հարցական-հարցնել

1. Գտի՛ր քառակուսու մակերեսը և պարագիծը՝ իմանալով, որ նրա կողմի երկարությունը 9 սմ է։

P=9+9+9+9=36սմ

S=9×9=81

1. Քառակուսու պարագիծը 24 սմ է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։

24:4=6 սմ

1. Քառակուսու մակերեսը 25 քառակաուսի մետր է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։

5

1. Հաշվի՛ր 16 սմ և 12 սմ  կողմերով ուղղանկյան պարագիծն ու մակերեսը:

P=16+16+12+12=56 սմ

S=16×12=192

1. Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 56 սմ է։

56+56=116 սմ

1. Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 62 դմ է։

62+62=224 դմ

1. Ուղղանկյան լայնությունը 10 դմ է, իսկ երկարությունը 5 դմ-ով մեծ է լայնությունից։ Գտնել ուղղանկյան պարագիծը և մակերեսը։

P=10+10+15+15=50 դմ

1. Հաշվի՛ր 13 սմ, 14 սմ  և 15 սմ կողմերով եռանկյան պարագիծը։

13+14+15=42 սմ

1. Հաշվի՛ր 25 դմ, 24 դմ, 26 դմ և 27 դմ կողմերով քառանկյան պարագիծը։

92

1. Քառակուսու մակերեսը 64 քառակաուսի մետր է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։

16

1. Քառակուսու պարագիծը 44 սմ է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։

22

1. Գտի՛ր քառակուսու մակերեսը և պարագիծը՝ իմանալով, որ նրա կողմի երկարությունը 5 դմ է։

P= 5+5+5+5=20 դմ

S= 5×5=25

1. Քառակուսու պարագիծը 28 դմ է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։

28 :4=7

1. Քառակուսու մակերեսը 49 քառակաուսի մետր է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։

49:7=7

1. Հաշվի՛ր 25 սմ և 11 սմ  կողմերով ուղղանկյան պարագիծն ու մակերեսը:

P=25+25+11+11=72 սմ

S=11×25=275 սմ

1. Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 14 սմ է։

14+14=28

1. Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 32 դմ է։

32+32=64

1. Ուղղանկյան լայնությունը 8 սմ է, իսկ երկարությունը 2 սմ-ով մեծ է լայնությունից։ Գտնել ուղղանկյան պարագիծը և մակերեսը։

P=8+8+10+10=36 սմ

S=10×8=80սմ

1. Հաշվի՛ր 3 դմ, 4 դմ  և 5 դմ կողմերով եռանկյան պարագիծը։

3+4+5=12

1. Հաշվի՛ր 15 սմ, 14 սմ, 16 սմ և 17 սմ կողմերով քառանկյան պարագիծը։

15+14+16+17=62